چه موقع یک پژوهش کاربردی می‌شود؟
یکی از مشخصه‌های بارز پژوهش مولد این است که دستاوردهای آن کاربردی و مشکل‌گشا هستند.
و این کاربردی بودن زمانی اتفاق می‌افتد که یک پژوهش دانش کاربردی تولید کند.
یعنی دانش موجود را طوری بازآفرینی کند که برای گروه مشخصی قابل بهره‌برداری باشند.
و منطور از بهره‌برداری در پژوهش ایجاد آگاهی، دانایی یا توانایی در جامعه هدف است.
در ادامه دانش کاربردی و مصادیق آن تشریح شده‌اند.
ثمره پژوهش مولد، دانش کاربردی است که به‌کارگیری آن – به صورت مستقیم یا غیرمستقیم – به فهم و حل مسئله‌ای واقعی یا به بهتر شدن وضعیتی کمک می‌کند.
دانش کاربردی دانشی است که چیزی به آگاهی، دانایی یا توانایی جامعه هدف اضافه و به فهم و یا حل مسئله کمک می‌کند.
یعنی جامعه هدف می‌توانند با تکیه بر این دانش جلوی زیاتی را بگیرند یا از منفعتی محروم نمانند.
تولید چنین دانش کاربردی مدیون استفاده از ابزارها و روش‌های مناسبی است که روی یک مدل مفهومی جامع و دقیق سوار شده‌اند.
برخی از مصادیق دانش کاربردی در موارد زیر قابل توضیح هستند. دانش کاربردی دانشی است که می‌تواند:
- به بهتر فهمیدن قابلیت پدیده‌ها و ایجاد گرایش به استفاده از این قابلیت‌ها کمک کند
مثال: مفهوم شبکه اجتماعی در ایران چیست و چرا به آن نیاز است؟
- به بهتر استفاده کردن از پدیده‌ها کمک کند
مثال: چگونه می‌توانیم از فیس‌بوک برای مولدسازی آموزش‌های مدرسه‌ای و دانشگاهی استفاده کنیم؟ چگونه می‌توانیم در محیط‌های مجازی از تهدیدهای احتمالی وب ۲ مانند فیس‌بوک، یوتیوب و … در امان بمانیم؟
- به بهتر انجام دادن امور کمک کند
مثال: چگونه می‌توانیم تولید محتوای الکترونیکی را در کسب و کارهای ایرانی بهبود بخشیم؟ چگونه می‌توانیم فرایند یادگیری را مفرح‌تر و جذاب‌تر کنیم؟ چگونه می‌توانیم فرایند اجرایی شدن سیاستهای علمی کشور را ارتقا دهیم؟
- به بهتر کار کردن ابزارها و وسیله‌ها کمک کند
مثال: چگونه می‌توانیم سیستم‌های ذخیره و بازیابی اطلاعات پایان‌نامه‌ها را ارتقا بخشیم تا بازیابی اطلاعات موثرتر و کارآمدتر انجام پذیرد؟ چگونه می‌توانیم ساختار و محتوای شبکه‌های اجتماعی مجازی را ارتقا دهیم تا سلیقه و نیاز کاربر ایرانی را تامین کنند؟ چگونه می‌توانیم برنامه‌های کودک تلویزیون را ارتقا دهیم تا نیاز و سلیقه کودک ایرانی را – با نگاه آینده‌سازانه – تامین کنند؟
- به بهتر عمل کردن مکان‌ها کمک کند
مثال: چگونه می‌توانیم کتابخانه را به محلی برای تامین نیازهای واقعی کاربران تبدیل کنیم؟ چگونه می‌توانیم دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها را به مکانی برای تولید دانش و فناوری موردنیاز کشور تبدیل کنیم؟
- به بهتر استفاده کردن از زمان کمک کند
مثال: چگونه می‌توانیم ساعات انتظار در متروها را به ساعاتی لذت‌بخش و مفید تبدیل کنیم؟ چگونه می‌توانیم زمان صرف شده در مدارس را به ساعاتی مولد و لذت‌بخش تبدیل کنیم؟ چگونه می‌توانیم عمر تحصیل را به گونه‌ای برنامه‌ریزی و مدیریت کنیم که در پایان تحصیل دانشجویان علاوه بر دانش تخصصی رشته، کاربلد هم بشوند و بتوانند در بازار واقعی کار قوی ظاهر شوند؟
