مدل مفهومی و نقش آن در مولدسازی پژوهش
پژوهش مولد دانش نو و کاربردی تولید می‌کند چون مدل مفهومی دقیق و جامعی دارد
پژوهش مولد مدل مفهومی یا نقشه راه مشخصی دارد
و این نقشه راه حاصل مطالعه تحلیلی مبانی نظری و پیشینه پژوهش است.
این مدل مفهومی دقیقا مشخص می‌کند که پرسش پژوهش قرار است با تمرکز بر چه متغیرها و سازه‌هایی از جامعه پژوهش پرسیده شود.
مدل مفهومی به پژوهشگر کمک می‌کند تا به پرسشهای زیر پاسخ دهد:
- اینکه برای طرح پرسش اصلی پژوهشم می‌خواهم چه پرسش‌هایی را از جامعه هدفم بپرسم؟
- روی چه متغیرها، سازه‌ها یا مولفه‌هایی باید تمرکز کنم؟
- این پرسش‌ها را از چه کسانی یا چه منابعی باید بپرسم؟
- و چگونه باید این پرسش‌ها را باید بپرسم تا بتوانم به پرسش یا فرضیه(های) پژوهشم پاسخ دهم؟
به پشتوانه چنین مدل مفهومی دقیق و قوی‌ای، ابزار پژوهش مولد و پرسشهای عملیاتی شخم زننده در پژوهش‌های مولد ساخته و براساس ویژگی‌ها و شرایط جامعه هدف متناسب‌سازی می‌شود.
به دلیل اینکه ابزار پژوهش حول محور یک مدل مفهومی دقیق و جامع طراحی می‌شود،
ابزار پژوهش آنقدر دقت و قدرت دارد که عمیق‌ترین و غنی‌ترین داده را از دل منبع داده یا جامعه پژوهش شخم بزند و بیرون بکشد؛ و دانش غنی و کاربردی تولید کند.
در ویدئو زیر نقش مدل مفهومی در تولید دانش نو و کاربردی با یک مثال نشان داده‌ام.
- پرسش پژوهش شما چیست؟
- این پرسش را چطور می‌خواهید از جامعه پژوهش یا منبع داده‌تان بپرسید؟
- هر یک از این پرسش‌ها چه داده‌ای تولید می‌کنند و چطور به پرسش اصلی پژوهشتان پاسخ می‌دهند؟
منبع: کتاب پژوهش مولد و ماندگار
