قدم به قدم تبدیل پایان‌نامه به مقاله (قسمت ۱)
چرا باید پایان‌نامه‌تان را به مقاله تبدیل و آن را منتشر کنید؟
پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا رساله دکتری – و همچنین گزارش طرح‌های پژوهشی – چون در تعداد نسخه‌های محدود منتشر و در مکان‌های مشخص و محدودی نگهداری می‌شوند، موضوع حفظ حقوق مالکیت فکری و معنوی آنها به شدت ریسکی است. به دلیل محدودیت در تعداد نسخه، امکان ردگیری سرقت‌های علمی – ادبی از پایان‌نامه‌ها دشوار است.
هر چند برای غلبه بر این ریسک‌ها و پرهیز از چنین کج‌روی‌هایی نرم‌افزارهای متنوعی مانند همانندجو در دسترس قرار گرفته‌اند، لیکن خردمندانه این است که پژوهشگران دستاوردهای علمی – پژوهشی خود را در نشریات معتبر منتشر کنند تا پژوهش آنها در چرخه ارتباطی دانش قرار گیرد و دیگر پژوهشگران به راحتی بتوانند به شکل قانونی از پژوهش آنها استفاده نمایند.
با توجه به اهیمت حیاتی این موضوع، در این سری آموزشی، قدم به قدم نگارش و نشر انواع مقالات علمی در نشریات معتبر داخلی و بین‌المللی را به شما نشان می‌دهم.
در این بخش با انواع مقالات قابل استخراج از یک پژوهش یا پایان‌نامه آشنا می‌شوید.
انواع مقالات قابل استخراج از یک پژوهش
یک پژوهش درست انجام شده، قابلیت تولید چندین مقاله پرملاط را دارد و این مقالات معمولا در دو قالب علمی-پژوهشی و علمی-ترویجی منتشر می‌شوند.
مقالات علمی-پژوهشی
تمرکزشان بر ارائه گزارش یافته‌های مفهومی و میدانی یک پژوهش است. یافته‌های مفهومی، حاصل تحلیل‌های پژوهشگر از مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهش هستند. یافته‌های میدانی حاصل تحلیل‌های پژوهشگر از داده‌هایی هستند که به صورت میدانی یا fieldwork از تجربه‌ها، دیدگاه‌ها، نظرسنجی‌ها، بررسی‌ها، ارزیابی‌ها و مطالعات خود از جامعه پژوهش در بافتی مشخص به دست آورده است. از این منظر مقالات علمی – پژوهشی به دو دسته قابل تقسیم‌بندی هستند:
- مقالات مروری – مفهومی
- مقالات پژوهشی (میدانی، تجربی، آزمایشگاهی)
مقالات علمی-ترویجی
تمرکزشان بر تشریح «خب که چی؟» و کاربردهای نظری و عملی پژوهش است. مخاطب این مقالات معمولا حرفه‌ها و حرفه‌مندان هستند و انتظار دارند درباره چگونگی استفاده علمی و عملی دانش تولید شده‌ی پژوهش برای حل مسائل حرفه و ارتقای خدمات و محصولات خود استفاده کنند. به همین دلیل تمرکز مقالات ترویجی بر کاربردهای پژوهش و دستاوردهای آن است.
این کاربردها می‌توانند کاربردهای روش‌شناختی در محیط کار یا بافت یک حرفه باشند مثلا کاربرد یک روش پژوهش برای فهم موضوعی خاص یا درباره چگونگی استفاده از یک رویکرد برای ارتقای خدمات و محصولات.
این کاربردها می‌توانند کاربردهای موضوعی باشند مثلا کاربرد قابلیت‌ها و امکانات یک موضوع برای هدفی خاص مثلا کاربرد قابلیت‌ها و امکانات شبکه‌های اجتماعی برای یادگیری و پژوهش. جدای از جزئیات مربوط به شیوه نگارش و تنظیم محتوا که در انواع مقالات متفاوت است، معمولا فرایند نگارش و نشر مقاله مسیر مشابهی را طی می‌کند.
در قسمت بعد، ابتدا اصول و فرایند کلی نگارش و نشر مقاله – از هر نوع – به صورت گام به گام تشریح می‌شوند، سپس به نکاتی که برای نگارش و تنظیم انواع مقالات مدنظر قرار گیرند اشاره می‌شود.
منبع: پژوهشکار
