به طور کلی دانش از سه جنس است:
آگاهی
دانایی
توانایی
آگاهی خواستن و پذیرش ایجاد می‌کند.
– آهان! چه خوب! پس می‌خواهم.
دانایی، آمادگی ایجاد می‌کند. تصمیم به اقدام را سبب می‌شود.
– فهمیدم چطور باید مهیا شوم! پس دست به کار می‌شوم.
و توانایی، توانستن، اقدام کردن و تغییر را پشتیبانی می‌کند.
– می‌توانم! پس انجام می‌دهم.
هر موضوع که برای پژوهش انتخاب می‌کنید یکسری قابلیت‌ها و کارکردها دارد
در صورتی که بتوانید با انجام یک پژوهش در جامعه هدفتان
آگاهی
دانایی
یا توانایی
ایجاد کنید
تا جامعه هدفتان با قابلیت‌های موضوع پژوهشتان و مزایای آن برای بهبود وضعیتشان آشنا شوند (آگاهی)،
متوجه شوند که برای استفاده از این قابلیت‌ها باید چه اقداماتی انجام دهند، و چه زیرساخت‌ها و منابعی باید مهیا کنند (دانایی)،
و بدانند چگونه از این قابلیت‌ها برای بهبود وضعیتشان استفاده کنند (توانایی)
در واقع توانسته‌اید با پژوهشتان دانش نو و کاربردی تولید کنید
که می‌تواند به بهبود وضعیت یا حل مسئله‌ای کمک کند.
به عبارتی با انجام پژوهش توانسته‌اید
به جامعه هدفتان کمک کنید از دریچه موضوع پژوهش شما
وضعیت نامطلوب یا مسئله‌شان را کالبدشکافی
و از قابلیت‌های موضوع پژوهش شما برای فهم یا حل مسئله مدنظر استفاده کنند.
و این یعنی نمایش نوآوری در پژوهش.
اما چطور به عنوان پژوهشگر، دانشی از این سه جنس تولید کنید؟
باید مثل یک متخصص پژوهش کنید.
این طور فرض کنید که یک مسئله می‌تواند توسط تخصص‌های مختلف حل شود
مسائلی مانند کمبود آب، اعتیاد، تورم، کاهش کتابخوانی، بیماری، آلودگی، و ترافیک
می‌توانند با تخصص جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، مدیریت، محیط زیست، و … تحلیل و بررسی شوند
و متخصصان هر یک از این حوزه‌ها هم می‌توانند برای این مسائل راه‌حل ارائه دهند.
تخصص یا موضوع پژوهش شما چطور می‌تواند به فهم یا حل این مسئله کمک کند؟
برای پاسخ به این پرسش باید درباره چیستی، چرایی و چگونگی موضوع پژوهشتان مطالعه کنید
و به پرسش‌های زیر پاسخ دهید:
موضوع پژوهش شما چیست؟
چه اجزا و ابعادی دارد؟
چه قابلیت‌ها و کارکردهایی دارد؟
به فهم و حل چه مسائلی کمک می‌کند؟
به فهم و حل چه مسائلی کمک کرده؟
کی و کجا اول بار مطرح شده؟
در پاسخ به چه نیازی؟
چگونه کار می‌کند؟
هر قدر دانش موضوعی شما عمیق‌تر باشد سریع‌تر و موشکافانه‌تر می‌توانید پیرامون خود را تحلیل کنید
و وضعیت‌های نامطلوب را از دریچه موضوع پژوهشتان کالبدشکافی نمایید.
به مرور آنقدر خلاق می‌شوید که موضوع پژوهشتان را برای هر مسئله و مشکلی راه‌حل می‌بینید!
و به این ترتیب است که می‌توانید در مواجهه با یک وضعیت نامطلوب توضیح دهید که
چگونه این وضعیت نامطلوب در اثرِ
ناآگاهی درباره قابلیت‌های موضوع شما
ندانستن درباره اینکه این موضوع چطور کار می‌کند و چطور باید برای استفاده از آن مهیا شد
یا ناتوانی در استفاده از قابلیت‌های موضوع شما
به وجود آمده!
چگونه در نقش پژوهشگر، مثل یک متخصص ظاهر شوید و درباره نوآوری پژوهشتان صحبت کنید؟
هر قدر دانش موضوعی شما جامع‌تر و عمیق‌تر شود
در مواجهه با یک موقعیت نامطلوب این توانایی را پیدا می‌کنید که با اعتماد به نفس بگویید
این موقعیت یا وضعیت چطور باید باشد و الان نیست!
در واقع تصویری از وضع مطلوب و ایده‌آل در ذهن شما ترسیم می‌شود
و می‌توانید درباره مزایای موضوع پژوهشتان که جامعه هدفتان از آنها برخوردار نیستند، خیلی علمی و قوی صحبت کنید
به آنها تصویر قبل و بعد نشان دهید
اینکه الان کجا هستند
و کجا می‌توانند باشند!
می‌خواهید مثل یک متخصص، نوآوری پژوهشتان را توضیح دهید؟
به این پرسش‌ها پاسخ دهید:
- موضوع پژوهش شما چیست؟
- چه قابلیت‌ها و کارکردهایی دارد؟
- می‌تواند چه مسائلی را حل کند؟
و اگر مایلید بازخورد دریافت کنید یا پرسشی دارید در بخش دیدگاه‌ها درج بفرمایید.
منبع: maryamazari.com